Zasady bezpieczeństwa podczas prac w gospodarstwach rolnych w okresie żniw

Zasady bezpieczeństwa pożarowego podczas żniw

Zbliżający się okres wzmożonych prac polowych wynikający z rozpoczęcia żniw i omłotów niesie za sobą poważne zagrożenie pożarowe. Dane statystyczne wskazują, że w miesiącach lipcu i sierpniu znacznie wzrasta ilość powstałych pożarów – głównie w sektorze rolniczym.  W związku z powyższym Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Hrubieszowie przypomina zasady dotyczące zabezpieczenia przeciwpożarowego podczas żniw.

  1. Podczas zbioru, transportu i składowania płodów rolnych należy:
  • stosować wskazania podane w instrukcjach obsługi ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych,
  • stosować silniki elektryczne o odpowiednim do warunków pracy stopniu ochrony,
  • minimalna odległość układu napędowego od stert, stogów i budynków o konstrukcji palnej powinna wynosić 5m,
  • silnik spalinowy należy ustawiać na podłożu niepalnym, w odległości, co najmniej 10 m od stert, stogów lub budynków o konstrukcji palnej,
  • zabezpieczyć urządzenia wydechowe silników spalinowych przed wylotem iskier,
  • zapewnić możliwość ewakuacji ludzi i sprzętu,
  • przechowywać niezbędne materiały pędne, w ilości nieprzekraczającej dobowego zapotrzebowania, w zamkniętych nietłukących się naczyniach, w odległości, co najmniej 10 m od punktu omłotowego i miejsc występowania palnych płodów rolnych,
  • wyposażyć miejsca omłotów, stertowania i kombajnowania w gaśnice oraz w razie potrzeby w sprzęt służący do wykonywania pasów ograniczających rozprzestrzenianie się pożaru.
  1. Palenie tytoniu przy obsłudze sprzętu, maszyn i pojazdów podczas zbioru palnych płodów rolnych oraz ich transporcie jest zabronione.
  2. Używanie otwartego ognia i palenie tytoniu w odległości mniejszej niż 10 m od miejsca omłotów i innych miejsc występowania palnych płodów rolnych jest zabronione.
  3. Strefa pożarowa sterty, stogu i brogu z palnymi produktami roślinnymi nie powinna przekraczać powierzchni 1000 m2 lub kubatury 5000 m3.
  4. Przy ustawianiu stert, stogów i brogów należy zachować, co najmniej następujące odległości:
  • od budynków wykonanych z materiałów palnych – 30 m,
  • od budynków wykonanych z materiałów niepalnych i pokryciu, co najmniej trudno zapalnym – 20 m,
  • od dróg publicznych i torów kolejowych – 30 m,
  • od dróg wewnętrznych i od granicy działki – 10 m,
  • od urządzeń i przewodów linii elektrycznych wysokiego napięcia – 30 m,
  • od lasów i terenów zalesionych – 100 m,
  • między stertami, stogami i brogami stanowiącymi odrębne strefy pożarowe – 30 m.
  1. Wokół stert, stogów i brogów należy wykonać i utrzymać powierzchnię pozbawioną materiałów palnych o szerokości, co najmniej 2 m i w odległości 3 m od ich obrysu.
  2. Produkty roślinne należy składować w sposób uniemożliwiający ich samozapalenie.
  3. W przypadku konieczności składowania produktów niedosuszonych, należy okresowo sprawdzać ich temperaturę.
  4. Wypalanie słomy i pozostałości roślinnych na polach jest zabronione.

 

Przydatny sprzęt gaśniczy

Nie ma określonych szczegółowych wytycznych w zakresie wyposażenia kombajnów zbożowych w gaśnice. Gaśnica 2 kg wymagana jest w związku z przepisami o ruchu drogowym, a dodatkowa 6 kg proszkowa typu ABC to gaśnica wymagana dla pojazdów ciężarowych i wielkogabarytowych. Podczas prac polowych zagrożenie pożarem z uwagi na bliskość maszyn i materiałów łatwopalnych jest bardzo wysokie. Dlatego też, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia i rozprzestrzenienia się pożaru przy pracach, zaleca się, aby kombajn wyposażony był, w co najmniej dwie gaśnice proszkowe GP-6 zawierające po 6 kg środka gaśniczego służącego do gaszenia pożarów grupy A, B, C. Ponadto do gaszenia materiałów w miejscu omłotu np. słomy na polu czy plew, należy posiadać gaśnicę wodno-pianową GWP-6. Gaśnica płynowa, z uwagi na zawartość wody ma za zadanie zmniejszenie temperatury palącej się substancji oraz naniesienie piany – co ogranicza dostęp tlenu do palącej się substancji. Gaśnica proszkowa natomiast nadaje się do stłumienia zarzewia pożaru. Lokalizacja gaśnic powinna umożliwiać jak najszybszy do nich dostęp, dlatego w kabinie kombajnu najlepiej mieć gaśnicę proszkową. Zaleca się także, aby taką samą gaśnicę zamocować przy komorze silnika – z uwagi na to, że silnik stanowi źródło wysokiej temperatury oraz miejsce, gdzie znajdują się łatwopalne substancje. Gaśnica pianowa – biorąc pod uwagę zawartość wody – powinna znajdować się w okolicy wylotu słomy i plew. W przypadku zapalenia się ścierniska nieocenionymi narzędziami są łopaty i tłumnice, dlatego warto umieścić je dodatkowo na kombajnie.

 

 

Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży

Okres żniw i wzmożonej pracy w rolnictwie zbiega się w czasie z przerwą wakacyjną, stąd też udział dzieci i młodzieży w pracach polowych jest większy. Jeżeli ich pomoc jest niezbędna, to należy pamiętać, aby osoby niepełnoletnie wykonywały tylko takie prace, które mogą wykonać ze względu na swoje warunki fizyczne i psychiczne. Nie powinny samodzielnie obsługiwać ciągnika, kombajnu i innych maszyn rolniczych a także dźwigać ciężarów i pracować na wysokości.  Rodzice mają obowiązek sprawowania odpowiedniej opieki nad dziećmi, dlatego w tym trudnym czasie, jakim są żniwa powinni pamiętać, że:

  • dzieci nie powinny brać udziału w pełnym zakresie prac polowych,
  • należy zapewnić dzieciom odpowiednie miejsce do zabawy, absolutnie dziecko nie powinno zostać same w domu bez opieki,
  • dzieci nie mogą kierować ciągnikiem, kombajnem oraz uczestniczyć w załadunku i rozładunku płodów rolnych,
  • należy zabezpieczyć niebezpieczne narzędzia i sprzęt, aby nie zagrażał bezpieczeństwu dziecka,
  • ruszając ciągnikiem czy kombajnem upewnić się czy w pobliżu nie znajdują się dzieci,
  • zabezpieczyć wejścia na strychy i poddasza,
  • zabezpieczyć szamba, zbiorniki na nieczystości i studnie,
  • przechowywać środki ochrony roślin, detergenty i materiały pędne w miejscach niedostępnych dla dzieci.

 

Rozsądne użytkowanie maszyn rolniczych

Zdarzeniom wypadkowym w okresie żniw można zapobiec poprzez właściwą organizację pracy, odpowiednie przygotowanie maszyn i urządzeń oraz przestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa min:

  • maszyny żniwne mogą obsługiwać tylko osoby posiadające wymagane kwalifikacje do ich obsługi oraz znające zasady ich bezpiecznej eksploatacji,
  • użytkujemy wyłącznie sprawne maszyn i urządzeń, wyposażone w osłony i zabezpieczenia ruchomych części, posiadające sprawny układ hamulcowy i kierowniczy oraz sygnalizację świetlną a także dobrze zamontowane drabinki oraz schodki wejściowe do kabin, przyczep i na pomosty,
  • podczas naprawy i konserwacji uniesione hydraulicznie podzespoły czy maszyny należy dodatkowo zabezpieczać przed opadnięciem,
  • elementy instalacji elektrycznej oraz kolektory wydechowe silnika należy często oczyszczać z kurzu, plew i słomy,
  • nie należy dokonywać regulacji stopnia prasowania, regulacji wiązania, zakładać sznurków ani oczyszczać mechanizmów, gdy włączony jest napęd prasy,
  • nie wolno usuwać ręką lub nogą nadmiaru słomy na podbieraczach prasy przy włączonym napędzie i włączonym silniku ciągnika,
  • nie przewozimy osób na przyczepach, błotnikach ciągników, w nieprzystosowanych do tego celu kabinach, na zaczepach, pomostach i ładunkach,
  • zabezpieczamy przed przypadkowym uruchomieniem lub przemieszczeniem maszyn i urządzeń podczas postoju,
  • zabezpieczamy przewożony ładunek przed upadkiem i osunięciem ze środka transportu,
  • stosujemy odzież roboczą przylegającą do ciała i obuwia przylegającego do kostki na protektorowej podeszwie,

Nie zapominajmy o stosowaniu przerw w pracy na odpoczynek i regenerację sił a także o ograniczeniu ekspozycji ciała na działanie słońca i wysokiej temperatur.

Skip to content